Ngũ Quan

1. Vị trí ngũ quan

Ngũ quan là 5 bộ phận trọng yếu trên khuôn mặt:

_ Hai lông mày gọi là Bảo thọ quan

_ Cặp mắt gọi là Giám sát quan

_ Hai tai gọi là Thám thính quan

_ Mũi gọi là Thẩm biện quan

_ Miệng gọi là Xuất nạp quan

Cổ tướng kinh bàn về ngũ quan có câu: "Trời lấy ngũ tinh để biểu lộ hình thể", Đất lấy núi để định khu vực, người thì dựa vào Ngũ quan để định quý, tiện, bần, phú".Sách Nhân luận đai thống phú bàn về Ngũ quan có câu:"Nhất quan thành, thập niên quý hiển". Như vậy, đủ rõ trong tướng học, ngũ quan đóng một vai trò hết sức quan trọng. Cũng bởi lý do trên mà sách này dành 5 chương để chuyên khảo chi tiết từng Quan một.

2. Điều kiện tối hảo của ngũ quan

Đối với phép quan sát Ngũ quan, tướng học có câu sau đây đủ tóm tắt những điều kiện tổng quát của kẻ có Ngũ quan toàn hảo:"Ngũ quan cần phải Minh lượng và Đoan chính. Minh lượng nói về phẩm chất còn Đoan chính nói về hình dạng".

Từ ngữ Minh lượng bao gồm:

_ Thanh khiết

_ Sáng sủa

_ Có thần khí

_ Trang nhã

Còn Đoan chính có nghĩa là:

_ Ngay thẳng

_ Cân cứng và lớn nhỏ thích nghi

_ Hình thể rõ ràng (chỗ nào cần dầy thì dầy, mỏng thì phải mỏng, đen trắng phân biệt,...tùy theo Quan đó là Mắt, Tai, Mũi, Miệng hay Lông Mày).

Đó là hai tổng tắc căn bản trong phương pháp quan sát Ngũ quan.